Hoe kom ik aan mijn centen?
Incasso, beslag en executie
Stel u heeft van iemand nog geld te krijgen, maar die betaalt niet. Wat kunt u dan doen?
Het begint bij een vordering
Het begint bij uw vordering. Die moet duidelijk zijn. Meestal is dat zo, want het zal gaan om een niet betaalde factuur voor bijvoorbeeld geleverde spullen of diensten. Maar een vordering kan ook anders ontstaan. Beschadigt iemand uw eigendom, dan zal die schade vergoed moeten worden. In zo’n geval kan de hoogte van de schade en daarmee van uw vordering nog discussie opleveren. Vaak geven rekeningen van de herstelkosten wel voldoende inzicht. In grote schades of complexe gevallen zal een expertiserapport soms nodig zijn.
Wat moet u doen?
Elke kwestie is natuurlijk anders. Maar een algemene tip kan zijn dat u in elk geval de ander helder laat weten dat u wenst dat deze tot betaling overgaat. Na de factuur kunt u daartoe betalingsherinneringen sturen en uiteindelijk een sommatie. Die laatste is een betalingsherinnering waarin een duidelijke en uiterste termijn wordt gesteld. Dat kan bijvoorbeeld belangrijk zijn voor de vraag vanaf welk moment de (wettelijke) rente over de vordering gaat lopen. Zorg dat u van elk bericht een kopie bewaart.
Overgaan tot incasso
Wordt er niet alsnog betaald, dan moet u tot incasso overgaan. Dat betekent dat u maatregelen neemt die de betaling gaan afdwingen. U kunt denken aan het inschakelen van een incassobureau, maar realiseer u dat die niet meer bevoegdheden hebben als die u zelf heeft. Wie de incasso ook oppakt, vaak start dat met een (nieuwe) formele sommatie. Leidt dat dan niet tot betaling of afspraken, dan moet betaling echt worden afgedwongen.
De incassokosten
Als u genoodzaakt bent om incassomaatregelen te nemen, dan mag u de kosten daarvan in rekening brengen aan de tegenpartij. Dat is echter niet onbeperkt zo. De wet kent daarvoor een ‘staffel’, waarbij het bedrag dat aan incassokosten gevorderd mag worden afhankelijk is van de hoogte van de vordering. Deze zogenoemde “BIK Staffel’ ziet er als volgt uit:
| Hoofdsom tot en met | Toepasselijk percentage | Maximum |
| € 2.500 | 15% over de hoofdsom | € 375 (min. € 40) |
| € 5.000 | € 375 + 10% over (hoofdsom - € 2.500) | € 625 |
| € 10.000 | € 625 + 5% over (hoofdsom - € 5.000) | € 875 |
| € 200.000 | € 875 + 1% over (hoofdsom - € 10.000) | € 2.775 |
| Boven de € 200.000 | € 2.775 + 0,5% over (hoofdsom - € 200.000) | € 6.775 |
U mag dus altijd tenminste € 40,00 in rekening brengen en maximaal € 6.775,00. Er worden trouwens door instanties en incassobureaus ook andere staffels gebruikt. Deze BIK Staffel wordt door de rechters gehanteerd. Als er algemene (leverings-)voorwaarden gelden, dan kunnen die iets anders bepalen over de incassokosten.
Rente in rekening brengen
Als iemand niet op tijd betaalt, dan mag u over het verschuldigde bedrag rente vorderen. Soms is die rente in het contract of de algemene voorwaarden afgesproken. In dat geval geldt het percentage dat daar wordt genoemd. In het andere geval geldt de wettelijke rente. Daar kennen we twee vormen van, namelijk de gewone wettelijke rente en de hogere wettelijke handelsrente. Gaat het om een handelstransactie, dan geldt die laatste. Van een handelstransactie is sprake als de overeenkomst is gesloten tussen partijen die bedrijfsmatig handelen.
De gewone wettelijke rente is op dit moment 2%. De wettelijke handelsrente 8%. De percentages kunnen (jaarlijks) worden aangepast.
De tegenpartij is de rente verschuldigd vanaf het moment dat uw vordering opeisbaar is. Bij een factuur is dat normaal na het verstrijken van de betaaltermijn die is afgesproken.
Maar ze betalen nog niet, wat nu?
Als uw pogingen om betaling af te dwingen nog geen succes hebben, dan moet u om betaling af te dwingen een zogenoemde titel halen. Kort gezegd is dat een uitspraak van een rechter waarbij de tegenpartij veroordeeld wordt om te betalen. Zo’n vonnis kan ten uitvoer gelegd worden. De deurwaarder zal het vonnis eerst formeel aan de tegenpartij bezorgen. Dat heet ‘betekenen’. Daarbij doet hij bevel tot betaling. Wordt niet vrijwillig betaald, dan kan er geëxecuteerd worden.
Executie van een vonnis
Als er nog steeds niet vrijwillig betaald wordt, kan de deurwaarder in overleg met u en uw advocaat tot het leggen van beslag overgaan. Dat kan bijvoorbeeld een loonbeslag zijn, of beslag op een bankrekening. Maar het kan ook gaan om beslag op spullen. Wat wijs is om te doen hangt altijd van de zaak zelf af.
Overigens kan het ook verstandig zijn om al voordat u naar de rechter stapt een beslag te leggen. Daarmee voorkomt u dat gelden of spullen waarmee na het vonnis uw vordering betaald kan worden verdwijnen.
Bob van Brink