Handhaving door bestuursdwang of dwangsom

Handhaving is inmiddels een in Nederland wel bekend begrip en concrete voorvallen halen met regelmaat het nieuws. Hoewel het dan vaak over strafrechtelijke handhaving gaat bestaat er ook bestuursrechtelijke handhaving. 

Daarmee wordt bedoeld dat een bestuursorgaan (denk bijvoorbeeld aan het college van burgemeester en wethouders) toeziet op de naleving van wettelijke voorschriften of sancties oplegt.

Wordt er een overtreding van een wettelijk voorschrift geconstateerd, kan soms een (bestuurlijke) boete worden opgelegd. Maar er kan ook een zogenaamde herstelsanctie worden toegepast om een einde aan de overtreding te maken of een overtreding te voorkomen.

Opleggen van een last onder bestuursdwang of een last onder dwangsom

Dat kan door het opleggen van een last onder bestuursdwang of een last onder dwangsom. Een last onder bestuursdwang wordt opgelegd in geval van een overtreding, een last onder dwangsom wordt vaak opgelegd als er sprake is van voortdurende of geregeld terugkerende overtredingen. In beide gevallen wordt een termijn (begunstigingstermijn) gegeven waarbinnen de overtreding ongedaan moet worden gemaakt.

Vooraankondiging door bestuursorgaan

Vaak geeft het bestuursorgaan eerst een informele waarschuwing – een vooraankondiging –  voordat een besluit wordt genomen om een last onder bestuursdwang of dwangsom op te leggen. Hoewel er dan nog geen besluit is genomen, wordt op deze wijze de mogelijkheid gegeven om een zienswijze in te dienen.

Indien het bestuursorgaan daarna toch een besluit neemt om een last onder bestuursdwang of dwangsom op te leggen, kan daar binnen de geldende termijn bezwaar tegen worden gemaakt. Indien dit bezwaar wordt afgewezen, kan er beroep worden ingesteld bij de rechtbank.

Eisen bestuursdwang- en dwangsombesluiten

Het is belangrijk om te weten dat er vele eisen worden gesteld waar bestuursdwang- en dwangsombesluiten aan moeten voldoen en dat het in de praktijk nogal eens voorkomt dat dit misgaat. Dan is bezwaar en beroep de aangewezen weg om een dergelijk besluit aan te vechten.

Mat Muijres